การใช้ excel ช่วยวิเคราะห์อัตราการสิ้นเปลืองน้ำมันของรถยนต์ (Fuel Consumption)

การใช้ excel ในบทความนี้จะนำเสนอการใส่สูตร excel เพื่อช่วยวิเคราะห์อัตราการสิ้นเปลืองน้ำมันของรถยนต์กันครับ การคำนวรอัตราการสิ้นเปลืองน้ำมันเป็นวิธีประหยัดน้ำมันวิธีหนึ่ง หากเราสามารถคำนวณหาอัตราการสิ้นเปลืองน้ำมันหรือเชื้อเพลิงของรถเราได้ ข้อมูลที่ได้สามารถนำไปวิเคราะห์ประสิทธิภาพเครื่องยนต์ของเราได้ ซึ่งหากมีความผิดปกติเกิดขึ้นจะได้ทำการซ่อมหรือแก้ไขให้อยู่ในสภาพปกติ อีกด้านหนึ่งของการทราบอัตราการสิ้นเปลืองน้ำมันก็ช่วยวางแผนการเดินทางเพื่อประหยัดน้ำมันในแต่ละเดือนของเราได้ ทำให้สามารถวางแผนการใช้จ่ายในบัญชีรายรับรายจ่ายของเราได้ดีมากขึ้น มาดูวิธีการคำนวณกันครับ เริ่มจากการจดบันทึกครับ สมมุติระดับน้ำมันดังภาพที่ 1

ภาพที่ 1 ระดับน้ำมันเชื้อเพลิง

เมื่อต้องการคำนวณอัตราการสิ้นเปลืองเชื้อเพลิง จะเริ่มจากเมื่อรถยนต์มีน้ำมันในระดับที่ 1 ให้นำรถยนต์เข้าไปเติมน้ำมันให้เต็มถังในสภาวะที่ 2 ในสภาวะนี้ให้ผู้ใช้รถยนต์บันทึกเลขไมล์ระยะทางการใช้ ณ เวลานั้น ผมกำหนดให้เป็นค่า D1 (หากเป็นรถยนต์รุ่นใหม่ๆอาจจะมีตัวเลือก Set zero เพื่อวัดระยะทางการใช้ในแต่ละครั้ง) จากนั้นผู้ใช้ก็นำรถยนต์ไปใช้งานตามปกติครับจนกระทั่งถึงเวลาที่ต้องเติมน้ำมันอีกครั้ง สมมุติว่าระดับน้ำมันอยู่ในสภาวะที่ 3 เมื่อน้ำรถยนต์เข้าปั๊มน้ำมันอีกครั้งให้ท่านผู้ใช้รถยนต์บันทึกเลขไมล์ระยะทางการใช้ ณ เวลานั้น ผมกำหนดให้เป็นค่า D2 จากนั้นให้ท่านเติมน้ำมันจนเต็มถังอีกครั้งหนึ่ง เราจะทราบปริมาณของการใช้น้ำมันครั้งที่ผ่านได้ โดยปริมาณน้ำมันที่ใช้จะเท่ากับขนาดของแท่งสีเขียวในสภาวะที่ 4 นั่นเอง ปริมาณน้ำมันที่ใช้ผมจะกำหนดให้เป็นค่า V ดังนั้นเราสามารถคำนวณอัตราการสิ้นเปลืองน้ำมันของรถยนต์ได้ตามสมการที่ 1 ครับ

อัตราการสิ้นเปลืองน้ำมันหรือเชื้อเพลิง = (D2-D1) /V (1)

หน่วยเป็น กิโลเมตรต่อลิตร

จากที่ได้อธิบายมาเราสามารถใช้ excel ช่วยในการคำนวณได้ โดยการใส่สูตร excel มาดูกันเลยครับ

เนื่องจากในการเติมน้ำมันแต่ละครั้งท่านผู้อ่านอาจจะเติมน้ำมันเชื้อเพลิงต่างชนิดกัน ดังนั้น การใส่สูตร excel ของผมจะคำนึงถึงชนิดของน้ำมันด้วยครับ สมมุติว่าเราจะเติมน้ำมันเชื้อเพลิงแค่ 2 ชนิดคือ โซล์ฮอล์ 95 และ 91 ดังนั้นเราจะใช้การใส่สูตร excel if มาช่วยในการคัดกรองชนิดของน้ำมันเชื้อเพลิงกันครับ มาดูการใส่สูตร excel ของเรากันเลยครับ ดังภาพที่ 2

ภาพที่ 2 ผลการคำนวณอัตราการสิ้นเปลืองพลังงาน

หากท่านผู้อ่านจดบันทึกการใช้เชื้อเพลิงของรถท่านอยู่อย่างสม่ำเสมอ จะทำให้เราสามารถประมาณการใช้เชื้อเพลิงของรถเราได้อย่างแม่นยำ ซึ่งเป็นวิธีการหนึ่งของการประหยัดน้ำมันและส่งผลต่อบริหารจัดการค่าใช้จ่ายในปัจจุบันด้วยครับ สิ่งสำคัญหากเรามีข้อมูลค่าอัตราการสิ้นเปลืองพลังงานของรถยนต์เราอย่างสม่ำเสมอ อาจจะทำให้เราวิเคราะห์สมรรถนะของรถยนต์เราได้ รวมถึงการสึกหรอของเครื่องยนต์ซึ่งส่งผลให้อัตราการสิ้นเปลืองเชื้อเพลิงสูงขึ้น โดยการวิเคราะห์สมรรถนะของรถยนต์ด้านการสิ้นเปลืองเชื้อเพลิง เราสามารถใช้ Box plot มาช่วยในการวิเคราะห์ได้ แน่นอนเราสามารถใช้การใส่สูตร excel และการพล็อตกราฟใน excel มาใช้สร้าง Box plot ได้ ซึ่งจะนำเสนอในโอกาสต่อไปครับ